Trong khớp gối bình thường luôn tồn tại một lượng chất nhầy, gọi là dịch khớp. Nó giúp nuôi dưỡng sụn khớp, bôi trơn, giảm ma sát, đảm bảo sự trơ tru trong quá trình chuyển động của khớp gối. Khi khớp gối gặp vấn đề bất thường do chấn thương, nhiễm trùng hoặc té ngã, sức tiết của màng hoạt dịch khớp gối sẽ tăng lên làm lượng dịch gia tăng bất thường, dẫn đến tình trạng bị tụ dịch ở trong các ổ khớp. Tình trạng tràn dịch khớp gối này khiến khớp gối sưng lên, phù nề, đau và giảm khả năng vận động hay thậm chí phá hủy khớp.

1. Tràn dịch khớp gối là bệnh gì?

Tràn dịch khớp gối, một thuật ngữ của tình trạng có sự hiện diện của nước trong đầu gối, xảy ra khi có chất lỏng dư thừa tích tụ trong và xung quanh khớp gối. Nếu số lượng dịch quá nhiều thì khớp sẽ bị phù nề, gây ra rất nhiều đau đớn và khó chịu, đồng thời gây hạn chế vận động.

2. Nguyên nhân gây ra tràn dịch khớp gối

Chấn thương là nguyên nhân chính gây tổn thương cho khớp gối. Những sự va chạm và tai nạn, như rách sụn ở khớp gối, đứt dây chằng, té ngã, lao động nặng, và hoạt động thể thao quá mức, đều có thể dẫn đến tràn dịch trong khớp gối. Khi xảy ra chấn thương, sụn khớp có thể bị tổn thương và dây chằng có thể bị căng thẳng hoặc đứt, gây ra đau đớn. Điều này cũng dẫn đến sự hình thành và tăng cường dịch khớp, tạo ra một tình trạng tràn dịch trong khớp gối, gây đau đớn và hạn chế sự di chuyển của khớp. Tiến trình tiếp xúc nhiều lần có thể tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Nếu có nhiễm khuẩn, khớp có thể bị hủy hoại và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của người bệnh. Do đó, khi gặp chấn thương ở khớp gối, quan trọng để nhận biết triệu chứng tràn dịch khớp gối sớm để có khả năng xác định và điều trị tình trạng này.

Cách nhận biết nguyên nhân tràn dịch khớp gối thông qua dấu hiệu lâm sàng:

• Do thoái hóa khớp: Người cao tuổi có nguy cơ bị tràn dịch khớp gối, ngay cả khi không có chấn thương. Đặc biệt, người bệnh mắc thoái hóa xương, nhiễm trùng khớp, bệnh gout, hoặc rối loạn đông máu cũng có nguy cơ cao.
• Do nhiễm khuẩn: Một số trường hợp tràn dịch khớp gối xuất phát từ nhiễm khuẩn bởi virus, vi khuẩn, bệnh lao, vẩy nến, hoặc các tình trạng nhiễm khuẩn khác. Tình trạng nhiễm khuẩn này có thể kéo dài và lan rộng ra khớp gối, dẫn đến tràn dịch.
• Yếu tố thuận lợi: Những người thừa cân hoặc béo phì có trọng lượng cơ thể lớn có thể gây áp lực lên sụn khớp gối. Áp lực này có thể gây tổn thương cho sụn và gây ra tràn dịch khớp gối. Những người béo phì nên chú ý đến triệu chứng tràn dịch khớp gối và cần điều trị khi cần thiết.
• Nguyên nhân tiềm ẩn khác: Khớp gối có thể tràn dịch do các nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả tình trạng tăng sản xuất dịch nhầy bất thường do nhiễm khuẩn, xuất hiện u nang hoặc khối u. Ngoài ra, việc lạm dụng khớp gối qua việc thực hiện lặp đi lặp lại các cử động cũng có thể gây tràn dịch.

Như vậy, tràn dịch khớp gối có thể xuất phát từ những tác động từ bên ngoài hoặc từ tình trạng sức khỏe nội tại của khớp và toàn thân. Xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp việc điều trị hiệu quả hơn và giúp ngăn chặn tình trạng tràn dịch khớp gối.

3. Những triệu chứng điển hình

Sưng to và đau đớn ở đầu gối, thường kèm theo cảm giác đau dai dẳng. Bên khớp bị tràn dịch thường to hơn so với bên còn lại, dựa vào mốc xương để so sánh.

• Cảm giác nặng nề trong khớp gối.
• Sưng và đỏ ở da xung quanh xương bánh chè.
  Có thể xuất hiện bầm tím ở mặt trước, hai bên hoặc phía sau đầu gối.
• Đau khi di chuyển, khó khăn trong việc duỗi thẳng hoặc gập gối, làm hạn chế vận động của khớp. Cơn đau có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày hoặc thậm chí lâu hơn.
• Các cơ xung quanh khớp gối dần yếu đi, làm cho khớp trở nên không ổn định hơn.

Dù nguyên nhân gây tràn dịch là gì, bước điều trị ban đầu thường là nghỉ ngơi để giảm đau bằng cách hạn chế cử động khớp.

4. Biến chứng cần lưu ý

Trong trường hợp tràn dịch khớp gối được phát hiện sớm, việc điều trị có thể tiến hành hiệu quả và không gây ra nhiều biến chứng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều người thường không chú ý đến tình trạng bệnh của họ cho đến khi nó trở nặng hơn, sau đó mới tìm kiếm sự chữa trị.

Trong giai đoạn này, viêm khớp gối tràn dịch không chỉ giới hạn vận động của khớp mà còn có thể gây ra các biến chứng như sự xơ cứng, dính khớp và thậm chí phá hủy khớp do việc tiến hành chọc hút dịch khớp gối nhiều lần, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng. Cuối cùng, có thể xảy ra tình trạng bại liệt và tàn phế, đó là biến chứng nghiêm trọng và không ai mong muốn phải đối mặt.

Do đó, khi bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến chấn thương của khớp gối, cần tới cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

5. Phương pháp điều trị tràn dịch khớp gối

Trong những trường hợp bệnh nhẹ, các biện pháp tự chăm sóc như cho chân nghỉ ngơi, nâng cao chân, chườm đá vào khăn trên đầu gối, sử dụng dụng cụ hỗ trợ đầu gối, sử dụng thiết bị hỗ trợ di chuyển như gậy, thực hiện các chiến lược quản lý cân nặng để giảm cân. căng khớp gối đối với những người bị viêm khớp và tập các bài tập tác động nhẹ như thái cực quyền, bơi lội và yoga có thể giúp giảm tràn dịch khớp gối.

Các lựa chọn điều trị tràn dịch khớp gối phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và có thể bao gồm:

• Hút dịch: Bác sĩ dùng kim để hút chất lỏng ra ngoài, giúp làm giảm sự khó chịu.
• Dùng thuốc: Tiêm corticosteroid giảm viêm và giúp giảm đau; thuốc chống viêm không steroid; thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng và thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD).
• Phẫu thuật đầu gối hoặc thay khớp gối: Phẫu thuật có thể là phương pháp cuối cùng dành cho các trường hợp nặng.

6. Điều trị tràn dịch khớp gối bằng vật lý trị liệu

Remedy hiện đang điều trị tràn dịch khớp gối bằng các phương pháp không xâm lấn, không dùng thuốc. Các phương pháp sẽ được lựa chọn tùy thuộc vào tình trạng đáp ứng của từng bệnh nhân.

• Laser công suất cao: là phương pháp vật lý trị liệu – phục hồi chức năng sử dụng chùm tia ánh sáng đơn sắc chiếu vào mô cơ thể, gây ra các hiệu ứng sinh học, qua đó kích thích giải phóng các yếu tố có lợi: loại tia này có khả năng kích thích sâu đến các mô xương, giúp tái tạo tế bào và chữa đau hiệu quả. Ngoài ra, phương pháp này còn giúp tăng cường tuần hoàn máu và oxy nuôi dưỡng sụn khớp.
• Điện trị liệu: Bao gồm sử dụng sóng ngắn và dòng xung điện. Sóng ngắn tác động đến vùng khớp gối, tăng cường chuyển hóa, có tác dụng giảm đau, chống viêm, giảm phù nề. Dòng xung điện tăng cường sức mạnh cho các cơ khớp gối, giảm đau, tăng cường tuần hoàn máu tới sụn khớp.
• Siêu âm: phục hồi các tổn thương xơ sẹo. Siêu âm còn có tác dụng giảm đau, chống viêm. Không những vậy, quá trình chuyển hóa trong cơ thể cũng được kiểm soát, tái tạo là cấu trúc của sụn khớp.