1. Rách sụn chêm là bệnh gì?

Sụn chêm, còn được gọi là sụn khớp, là một loại mô trong cơ thể con người và động vật có khớp xương. Sụn chêm nằm ở đầu các xương và giữa các khớp xương, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm xóc, giảm ma sát và cung cấp sự linh hoạt cho khớp. Nó thường có tính đàn hồi và độ bền, giúp khớp hoạt động mượt mà và bảo vệ xương khỏi tổn thương.

Rách sụn chêm khớp gối là khi sụn chêm nằm giữa đầu xương đùi và xương chày bị tổn thương. Nó gồm hai phần: sụn chêm trong và sụn chêm ngoài. Sụn chêm đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định đầu gối, giảm xóc, và phân phối lực đều. Rách sụn chêm xảy ra khi đầu gối chịu áp lực quá lớn, dẫn đến rách sụn và có thể gây hỏng khớp gối. Có nhiều loại rách sụn chêm, như hình dọc, hình ngang, hình nan hoa, và hình vạt…

2. Nguyên nhân rách sụn chêm

Nguyên nhân dẫn đến rách sụn chêm đầu gối có sự khác biệt tùy theo độ tuổi của người bệnh. Đối với người trẻ, rách sụn chêm thường xảy ra do chấn thương khi gặp tai nạn giao thông, lao động, hoạt động thể thao, hoặc chấn thương đột ngột trong tình huống gối bị xoay và chân bị vặn. Để ngăn chấn thương thể thao, hãy tham khảo biện pháp phòng ngừa thích hợp.

• Chấn thương: Rách sụn chêm thường xảy ra do các lực tác động mạnh vào đầu gối khi gặp tai nạn giao thông, tai nạn lao động, hoạt động thể thao, chấn thương khi đang vui chơi hoặc chấn thương đột ngột xảy ra trong trạng thái gối bị gập hoặc chân bị vặn.
• Thoái hóa khớp gối: Người lớn tuổi thường dễ mắc rách sụn chêm do quá trình thoái hóa tự nhiên, điển hình là thoái hóa khớp gối. Thoái hóa này làm cho sụn chêm trở nên không còn ổn định và dễ bị rách.
• Viêm khớp gối: Một tình trạng viêm khớp gối có thể làm sụn chêm trở nên yếu và dễ bị rách.
  Hành động đứng lên và ngồi xuống không đúng cách: Thường xuyên thực hiện hành động đứng lên hoặc ngồi xuống với tư thế chân hơi vặn cũng có thể gây ra rách sụn chêm.

3. Triệu chứng rách sụn chêm

• Đau đớn: Người bị rách sụn chêm đầu gối thường trải qua đau đớn tại vùng đầu gối, đặc biệt khi thực hiện các hoạt động như đi bộ, đứng lâu, hoặc uốn đầu gối.
• Sưng và viêm: Khi sụn chêm bị rách, có thể xảy ra sưng và viêm tại vùng đầu gối, làm cho da trở nên đỏ và nóng.
• Tiếng kêu và cảm giác bất thường: người bị bệnh có thể cảm nhận tiếng kêu hoặc cảm giác bất thường khi di chuyển đầu gối, như tiếng nổ hoặc cảm giác trượt trên bề mặt.
• Hạn chế khả năng di chuyển: Rách sụn chêm đầu gối có thể làm giảm khả năng di chuyển của đầu gối, khiến việc bẻ đầu gối hoặc đi bộ trở nên khó khăn.

3. Biến chứng của rách sụn chêm

Rách sụn chêm có ba cấp độ như sau:

• Rách sụn chêm độ 1 (rách sụn chêm ngoài): Vùng này có nhiều mạch máu, và nếu phát hiện kịp thời, vết rách có khả năng tự phục hồi.
• Rách sụn chêm độ 2: Đây là khu vực trung gian, mạch máu giảm dần, và vết rách có thể tự lành, nhưng kết quả không tốt bằng cấp độ 1.
• Rách sụn chêm độ 3: Vùng này không có mạch máu, và vết rách không thể tự lành, đòi hỏi có thể cần phẫu thuật để loại bỏ phần tổn thương.

Nếu không được điều trị kịp thời, tổn thương sụn chêm ở ba cấp độ trên có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:

• Đau đớn tăng cường tại đầu gối, làm cho các hoạt động như di chuyển và uốn đùi gối trở nên khó khăn và đau đớn hơn.
• Teo cơ tứ đầu đùi: Khi các cơ tứ đầu đùi teo, người bệnh không thể di chuyển và duỗi chân thẳng được.
• Hỏng khớp gối: Tại thời điểm này, đầu gối trở nên không ổn định, dễ thoái hóa và hỏng hoàn toàn.

4. Phương pháp điều trị

Có hai phương pháp chính để điều trị rách sụn chêm ở khớp gối, tùy thuộc vào mức độ tổn thương:

a. Phương pháp điều trị bảo tồn

• Chườm đá: Áp dụng đá lạnh lên vùng bị tổn thương trong khoảng 15-20 phút sau mỗi 3-4 giờ, trong vòng 2-3 ngày để giảm sưng và đau. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ mang tính tạm thời.
• Nẹp đầu gối: Sử dụng băng thun hoặc nẹp đầu gối để cố định khớp gối và giảm đau. Phương pháp này không đem lại hiệu quả điều trị cao.
• Nắn chỉnh xương khớp: Có thể được áp dụng trong trường hợp tổn thương vùng khớp gối. Phương pháp này tập trung vào việc nắn chỉnh các sai lệch ở khớp gối và cột sống, giúp đưa khớp gối về đúng vị trí và giảm áp lực lên sụn chêm, kích thích khả năng tự phục hồi của cơ thể.

b. Phương pháp điều trị xâm lấn

Nếu tổn thương sụn chêm quá nặng, có thể cần phẫu thuật. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:

• Cắt bỏ sụn chêm: Dành cho các vết rách sụn chêm đã cũ hơn 6 tuần. Bác sĩ thực hiện việc cắt bỏ bằng kỹ thuật tiết kiệm vùng tổn thương để tạo điều kiện cho khớp gối vững vàng hơn.
• Khâu sụn chêm: Dành cho vết rách dọc hoặc vết rách mới (rách sụn chêm ngoài). Phẫu thuật nên được thực hiện ngay từ sớm để tăng khả năng tự phục hồi.
  Ghép sụn chêm: Đây là phẫu thuật phức tạp đòi hỏi nhiều kỹ thuật và loại sụn chêm để ghép. Hiện tại, phương pháp này chưa được thực hiện rộng rãi tại Việt Nam.

Phẫu thuật nên xem xét là phương án cuối cùng khi các biện pháp bảo tồn không mang lại hiệu quả. Sau phẫu thuật, vẫn cần quan tâm đến nguy cơ nhiễm trùng, đau đớn và tiến trình thoái hóa khớp gối.

5. Vật lí trị liệu tại Remedy

Tại Remedy bệnh lý rách sụn chêm sẽ được điều trị bằng các phương pháp tiên tiến, trong đó có:

• Từ trường siêu dẫn: thiết bị tạo ra từ trường năng lượng cao tác động tới các mô cơ và mô thần kinh. Với tần số và cường độ đã chọn, giải pháp này có thể làm giảm đau, giải phóng tầm vận động của khớp gối, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình phục hồi của sụn chêm. 
• Từ rung nhiệt: công cụ tích hợp cả tác dụng nhiệt và từ trường biến thiên xoay chiều trong quá trình điều trị. Khi được sử dụng để điều trị, máy này có điện cực được đặt tại vị trí tổn thương để tạo ra nhiệt độ cần thiết. Các chế độ rung theo nhịp điệu đa dạng giúp đảm bảo sự thoải mái và tối ưu hóa hiệu quả của quá trình điều trị.