Đau đầu gối là một triệu chứng khá phổ biến và có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Đau đầu gối thường có thể được mô tả như đau nhức, cảm giác nặng hoặc không thoải mái tại khu vực đầu gối. Nó có thể ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và thực hiện các hoạt động thường ngày, và nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, dẫn tới hoại tử khớp, suy yếu chi hay thậm chí mất khả năng vận động.

1. Những nguyên nhân phổ biến dẫn đến đau đầu gối

Đau đầu gối có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm chấn thương, tình trạng bệnh lý, hoạt động quá mức và các yếu tố lối sống. Một số nguyên nhân phổ biến gây đau đầu gối bao gồm:

• Chấn thương dây chằng: Chấn thương dây chằng đầu gối, chẳng hạn như rách dây chằng chéo trước (ACL), rách dây chằng chéo sau (PCL) hoặc bong gân dây chằng bên trong (MCL), có thể gây đau đầu gối, mất ổn định và sưng tấy.
• Rách sụn chêm: Rách ở sụn chêm – sụn đệm khớp gối – có thể gây đau nhói, sưng tấy và hạn chế cử động.
• Nhuyễn sụn xương bánh chè: Sự mềm và thoái hóa của sụn ở mặt dưới xương bánh chè có thể dẫn đến đau phía trước đầu gối.
• Hội chứng dải chậu chày: Kích thích dây chằng chậu chày, một dải mô dày chạy dọc bên ngoài đùi từ hông đến ống chân, gây đau ở mặt ngoài của đầu gối.
• Viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng tự miễn dịch có thể ảnh hưởng đến khớp gối, dẫn đến viêm và đau.
• Viêm gân: Viêm gân quanh đầu gối, chẳng hạn như viêm gân bánh chè (đầu gối của người nhảy) hoặc hội chứng dây chằng xương chậu, có thể dẫn đến đau và khó chịu.
• Viêm bao hoạt dịch: Viêm bao hoạt dịch xung quanh khớp gối, thường do quỳ gối lặp đi lặp lại hoặc hoạt động quá mức.
• Bệnh gút: Bệnh gút cũng là một trong những tác nhân gây ra triệu chứng đau đầu gối.
• Thoái hóa khớp gối: Các nguyên nhân có thể tới từ tai nạn, bệnh tật, ăn uống thiếu chất, vận động quá sức, hay ngồi xổm.

2. Biến chứng của đau đầu gối

Nếu không được xử lý kịp thời, đau đầu gối có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Giảm chất lượng cuộc sống: Đau đầu gối có thể gây hạn chế về khả năng di chuyển, hoạt động hàng ngày và các hoạt động thể chất. Điều này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
• Tăng nguy cơ tổn thương lại: Nếu không được điều trị hoặc quản lý tốt, đau đầu gối có thể dẫn đến tăng nguy cơ tái phát hoặc tổn thương trầm trọng hơn. Ví dụ, một chấn thương nhỏ ban đầu có thể tiến triển thành một vấn đề nghiêm trọng hơn nếu không chữa trị kịp thời.
• Căng cứng cơ bắp và mất khả năng vận động: Đau đầu gối có thể làm cơ bắp xung quanh khu vực bị đau trở nên cứng và mất khả năng vận động, gây ra sự rối loạn về cấu trúc cơ bắp và gây tổn thương thêm.
• Thay đổi cấu trúc khớp: Nếu bị bệnh lý nghiêm trọng như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, hoặc chấn thương nặng, đầu gối có thể bị thay đổi cấu trúc. Điều này có thể dẫn đến suy giảm chức năng và khả năng di chuyển của khớp.
• Gây ảnh hưởng tới các khớp và cơ bắp lân cận: Đau đầu gối kéo dài có thể gây ra một chuỗi vấn đề liên quan, như thay đổi chuyển động của khớp háng hoặc cơ bắp xung quanh khu vực xương chậu, gây ra vấn đề liên quan đến cả khu vực đầu gối và cả vùng xung quanh.

3. Cách trị liệu đau đầu gối

Khi gặp các triệu chứng đau đầu gối, không ít người chủ quan không điều trị tích cực hoặc tự ý điều trị bằng cách đắp thuốc theo mẹo dân gian hoặc tiêm thuốc vào khớp. Các phương pháp này, nếu dùng không đúng cách, không chỉ làm cho tình trạng đau nhức kéo dài và trầm trọng hơn mà còn dẫn tới nguy cơ bị hoại tử khớp, thậm chí liệt toàn thân.

a. Nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi có thể là một phần thiết yếu trong việc kiểm soát và cho phép chữa lành cơn đau đầu gối, đặc biệt khi cơn đau do hoạt động quá mức, căng thẳng hoặc chấn thương nhẹ. Cho đầu gối nghỉ ngơi có thể giúp giảm viêm, giảm bớt sự khó chịu và ngăn ngừa tổn thương thêm.

Nếu cơn đau đầu gối vẫn tiếp diễn hoặc trầm trọng hơn dù đã nghỉ ngơi, hoặc nếu chân bị sưng tấy, tấy đỏ đáng kể hoặc không thể chịu trọng lượng ở chân bị ảnh hưởng, cần có biện pháp điều trị tích cực hơn.

b. Bài tập vận động

Tăng cường các cơ xung quanh đầu gối của bạn sẽ giúp nó ổn định hơn. Bác sĩ có thể hướng dẫn cho bạn các loại bài tập tăng cường sức mạnh khác nhau dựa trên tình trạng cụ thể gây ra cơn đau của bạn. Nếu bạn hoạt động thể chất hoặc luyện tập một môn thể thao, bạn có thể cần các bài tập để điều chỉnh các kiểu chuyển động có thể ảnh hưởng đến đầu gối của bạn và để thiết lập kỹ thuật tốt trong khi chơi thể thao hoặc hoạt động. Các bài tập để cải thiện tính linh hoạt và thăng bằng của bạn cũng rất quan trọng.

c. Tiêm

Trong một số trường hợp, tiêm thuốc hoặc các chất khác trực tiếp vào khớp có thể được cân nhắc sử dụng. Những ví dụ bao gồm:

• Corticosteroid: Tiêm thuốc corticosteroid vào khớp gối của bạn có thể giúp giảm các triệu chứng bùng phát viêm khớp và giúp giảm đau có thể kéo dài vài tháng. Những mũi tiêm này không hiệu quả trong mọi trường hợp.
• Axit hyaluronic: Một chất lỏng đặc, tương tự như chất lỏng bôi trơn khớp một cách tự nhiên, axit hyaluronic có thể được tiêm vào đầu gối của bạn để cải thiện khả năng vận động và giảm đau. Mặc dù các kết quả nghiên cứu còn chưa thống nhất về hiệu quả của phương pháp điều trị này, nhưng tác dụng giảm đau sau một hoặc một loạt mũi tiêm có thể kéo dài tới sáu tháng.
• Huyết tương giàu tiểu cầu: Huyết tương chứa nồng độ nhiều yếu tố tăng trưởng khác nhau có tác dụng giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành vết thương.

d. Phẫu thuật

Nếu bạn bị chấn thương có thể phải phẫu thuật, thường không cần thiết phải phẫu thuật ngay. Trước khi đưa ra quyết định, hãy xem xét những ưu và nhược điểm của cả phục hồi chức năng không phẫu thuật và tái thiết bằng phẫu thuật liên quan đến điều gì là quan trọng nhất đối với bạn. Nếu bạn chọn phẫu thuật, các lựa chọn của bạn có thể bao gồm:

• Phẫu thuật nội soi khớp: Tùy thuộc vào chấn thương của bạn, bác sĩ có thể kiểm tra và sửa chữa tổn thương khớp của bạn bằng cách sử dụng máy ảnh sợi quang và các dụng cụ dài, hẹp được đưa vào chỉ qua một vài vết mổ nhỏ quanh đầu gối của bạn. Nội soi khớp có thể được sử dụng để loại bỏ các vật thể lỏng lẻo khỏi khớp gối của bạn, loại bỏ hoặc sửa chữa sụn bị tổn thương (đặc biệt nếu nó khiến đầu gối của bạn bị khóa) và tái tạo lại dây chằng bị rách.
• Thay một phần khớp gối: Trong thủ tục này, bác sĩ phẫu thuật chỉ thay thế phần đầu gối bị tổn thương nhất bằng các bộ phận làm bằng kim loại và nhựa. Phẫu thuật thường có thể được thực hiện thông qua các vết mổ nhỏ, do đó, bạn có khả năng lành vết thương nhanh hơn so với phẫu thuật thay thế toàn bộ đầu gối.
• Thay toàn bộ khớp gối: Trong thủ tục này, bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt bỏ xương và sụn bị tổn thương khỏi xương đùi, xương ống chân và xương bánh chè của bạn và thay thế bằng khớp nhân tạo làm bằng hợp kim kim loại, nhựa cao cấp và polyme.
• Cắt xương: Thủ tục này bao gồm việc loại bỏ xương khỏi xương đùi hoặc xương ống chân để điều chỉnh đầu gối tốt hơn và giảm đau viêm khớp. Phẫu thuật này có thể giúp bạn trì hoãn hoặc tránh phẫu thuật thay khớp gối toàn phần.

e. Vật lý trị liệu hiện đại

Phương pháp dùng các tác nhân vật lý như điện từ trường, laser cường độ cao, sóng xung kích… để trị liệu triệt để các vấn đề đau đầu gối mà không can thiệp đang được một số cơ sở y tế tiên tiến áp dụng. Liệu trình điều trị phụ thuộc vào từng mặt bệnh cụ thể được xác định thông qua thăm khám, xét nghiệm bằng chụp X-quang, chụp CT, chụp MRI hay siêu âm. Bạn có thể tìm hiểu về các phương pháp mà Phòng khám Remedy đang áp dụng đối với từng mặt bệnh cụ thể trong phần Bệnh lý.

4. Kết luận

Đau đầu gối có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng hiểu rõ về tình trạng này và tham vấn ý kiến của bác sỹ chuyên khoa là quan trọng để đảm bảo bạn nhận được điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của mình.

Việc duy trì sức khỏe xương khớp, tập thể dục đều đặn, và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ đau đầu gối và các vấn đề khớp khác. Hãy nhớ rằng đây chỉ là một phần nhỏ trong việc duy trì sức khỏe tổng thể của cơ thể, và việc hợp tác với chuyên gia y tế luôn là một phần quan trọng của quá trình này.