Cong vẹo cột sống (biến dạng cột sống) là tình trạng cột sống bị uốn cong về bên trái hoặc bên phải (vẹo cột sống) hoặc bị cong quá mức về phía trước hay phía sau, do đó không còn giữ được các đoạn cong sinh lý như bình thường (cong cột sống).
Đây là bệnh lý phổ biến với trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên, bệnh cũng có thể gặp phải ở cả người trưởng thành. Tỉ lệ mắc bệnh và mức độ cong vẹo cột sống ở các bé gái cao hơn các bé trai. Với nhiều người, bệnh diễn biến âm thầm, không có những triệu chứng đặc biệt khiến bệnh nhân khó phát hiện.

1. Nguyên nhân gây ra cong vẹo cột sống

Nguyên nhân gây ra bệnh này có thể đa dạng, trong đó:

1. Yếu tố di truyền: Có trường hợp bệnh được kế thừa từ thế hệ trước trong gia đình, cho thấy tình trạng di truyền có thể góp phần vào sự phát triển của nó.
2. Thời kỳ tăng trưởng: Trong giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng, như tuổi dậy thì, cột sống dễ bị biến dạng nếu không được chăm sóc đúng cách.
3. Thói quen xấu: Tư thế sai lệch khi ngồi, đứng, hoặc mang nặng quá mức có thể gây áp lực lên cột sống và dẫn đến biến dạng.

2. Triệu chứng của bệnh cong vẹo cột sống

Triệu chứng của bệnh thường xuất hiện dần dần và có thể thay đổi theo mức độ và vị trí của sự biến dạng. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

1. Chênh lệch bả vai: Hai bên bả vai không đồng đều, một bên cao hơn một bên.
2. Chênh lệch phần hông: Sự chênh lệch về chiều cao của hai bên hông, xương sườn nhô lên một bên, gây ra sự mất cân đối rõ rệt.
3. Biến dạng cột sống: Khi nhìn tổng thể lưng từ phía sau, có thể thấy cột sống không thẳng và bị uốn cong bất thường, tạo thành những đoạn cong không đều.
4. Dạng cơ thể không cân đối: Cơ thể có thể nghiêng về một phía, làm tạo ra một dáng vẻ không cân đối.

3. Hậu quả và biến chứng

Bệnh cong vẹo cột sống có thể dẫn đến nhiều hậu quả và biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

1. Tổn thương phổi và tim: Trong các trường hợp nặng, khi khung xương sườn biến dạng, chúng có thể đè lên phổi và tim, gây tổn thương và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
2. Vấn đề tâm lý: Những biến dạng về khung xương và dáng vẻ cơ thể không bình thường có thể làm cho người bệnh cảm thấy tự ti và mất tự tin về ngoại hình của họ.
3. Đau lưng và viêm khớp: Những người mắc bệnh từ khi còn nhỏ có thể phải đối mặt với đau lưng và viêm khớp khi lớn tuổi, gây ra nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

4. Trị liệu cong vẹo cột sống

Trong quá trình điều trị cong vẹo cột sống, vật lý trị liệu đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu triệu chứng, cải thiện sự linh hoạt, và tăng cường chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp vật lý trị liệu phổ biến được áp dụng trong trường hợp này:

1. Tập luyện và các bài tập giãn cơ: Vật lý trị liệu thường bắt đầu bằng việc thiết kế các kế hoạch tập luyện và bài tập dãn cơ cá nhân cho từng bệnh nhân. Những bài tập này nhằm mục tiêu gia tăng sự linh hoạt của cột sống và cải thiện sự cân bằng cơ thể.
2. Điều trị rung nhiệt: Rung nhiệt là một phương pháp chuyên nghiệp thường được sử dụng để giảm đau và căng cơ. Nó giúp giảm căng thẳng và giảm đau trong vùng cột sống bị ảnh hưởng.
3. Kéo giãn cột sống kỹ thuật số: Kỹ thuật kéo giãn cột sống thường được sử dụng để nới lỏng và giãn cơ cột sống, giúp cải thiện cân bằng và giảm căng thẳng.
4. Điện xung đa năng 2 kênh: Các thiết bị điện xung đa năng có thể giúp tạo ra xung điện nhằm kích thích cơ bắp, giảm đau, và tăng cường tuần hoàn máu trong vùng bị tổn thương của cột sống.
5. Hướng dẫn tư thế đúng: Vật lý trị liệu cũng bao gồm việc hướng dẫn bệnh nhân về cách ngồi, đứng, và nâng đồ đúng cách để tránh tạo áp lực thêm lên cột sống.

5. Các bài tập tham khảo

Trong quá trình vật lý trị liệu cho bệnh nhân mắc bệnh cong vẹo cột sống, các bài tập và động tác đóng một vai trò quan trọng trong việc tái tạo sự linh hoạt và cân bằng của cột sống. Dưới đây là một số ví dụ về các bài tập và động tác thường được sử dụng:

1. Bài tập đều hòa cơ thể: Những bài tập này nhằm tăng cường sức mạnh và linh hoạt cho cơ bắp toàn bộ cơ thể. Chúng có thể bao gồm bài tập đạp xe, bơi lội, hoặc yoga.
2. Bài tập tập trung vào cột sống: Các bài tập thiết kế đặc biệt để cải thiện linh hoạt của cột sống, như việc xoay cơ thể để mở rộng phạm vi chuyển động của cột sống.
3. Bài tập giãn cơ: Các bài tập giãn cơ giúp nới lỏng cơ bắp căng thẳng và cải thiện khả năng uốn cong của cột sống. Ví dụ, việc dùng một quả bóng dãn cơ để thư giãn cơ lưng có thể rất hữu ích.
4. Bài tập cải thiện cân bằng: Bài tập này giúp bệnh nhân cải thiện khả năng cân bằng và ngăn ngừa sự lệch lạc của cơ thể. Ví dụ, đứng trên một chân trong thời gian ngắn có thể tăng cường cân bằng.
5. Bài tập cải thiện vị trí: Bệnh nhân có thể được hướng dẫn về cách ngồi và đứng đúng cách để tránh tạo áp lực thêm lên cột sống.

Những bài tập và động tác này thường được thiết kế để phù hợp với từng trường hợp cụ thể của bệnh nhân, dựa trên mức độ cong vẹo cột sống và mục tiêu điều trị. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân về cách thực hiện đúng các bài tập và theo dõi tiến trình của họ để điều chỉnh kế hoạch điều trị khi cần thiết.

Quy trình vật lý trị liệu thường phụ thuộc vào mức độ biến dạng cột sống và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các buổi tập luyện thường được theo dõi chặt chẽ bởi chuyên gia vật lý trị liệu và được điều chỉnh theo thời gian để đảm bảo tiến triển tốt.

Hiện tại ở phòng khám Remedy chúng tôi cung cấp các giải pháp trị liệu cong vẹo cột sống như từ rung nhiệt, máy tập thụ động tứ chi và kéo giãn kĩ thuật số.

Với liệu pháp kéo giãn, chúng tôi sử dụng dòng máy Super Trac đến từ hãng sản xuất Minato, Nhật Bản. điểm nổi bật của cỗ máy này chính là cho phép kéo tự động thắt lưng hoặc cột sống cổ trên một thiết bị. Máy có thể tự động thiết lập tư thế lực kéo lý tưởng cho phép điều trị hiệu quả đốt sống thắt lưng và cổ. Máy sử dụng cảm biến lực kéo hỗ trợ ngăn lực kéo của thắt lưng khi vận hành tính năng kéo cổ và ngược lại.